Rotator Cuff
Omuz Rotator (Döndürücü) Manşet Tendon Yırtıkları
Omuz bölgesinde, kol kemiği baş kısmını örten, omuzumuzu yukarıya, yana kaldırmamızı sağlayan, omzumuzu içe ve dışa döndürmemize yarayan dört adet kasın tendonunun birleşmesiyle oluşan yapıya rotator (döndürücü) manşet denir. Bu dört adet kas şunlardır;
- Supraspinatus,
- İnfraspinatus,
- Subskapularis,
- Teres minör.
Bunların, en çok da supraspinatusun, kol kemiği baş kısmının hemen dış tarafındaki yapışma yerinden ayrılmasına ‘rotator manşet tendon yırtığı’ denir.
Sebepleri
Her yaş grubunda görülse de ağırlıklı olarak ileri yaşlarda ve kadınlarda daha sıktır. Gençlerde genellikle ciddi travma sonrası görülürken ileri yaşlarda dejenerasyon yani yıpranma, aşınma nedeniyle daha küçük zorlanmalar sonucu görülebilir. Hastalardan şu cümleyi sıklıkla duyarız:’ Mutfakta üst raftan tencereyi almaya çalışıyordum, omuzumdan bir ses geldi ve şu an kolumu kaldıramıyorum’.
Tedavisi nasıl yapılır?
Tendon hareketimizden sorumlu bir yapı olduğu için, yırtılması mekanik bir sorundur. Dolayısıyla tedavisi, hastanın ameliyata engel bir durumu yoksa, cerrahi yani ameliyattır. Ameliyata engel durumlar neler olabilir? Hasta çok ileri yaşlarda ve kalp yetmezliği, solunum güçlüğü, ileri derecede diabet (Şeker hastalığı) gibi ek hastalıkları varsa mecburen ameliyat edilemez. Bunun dışında yırtık çok eski ve uzun süre ihmal edilmişse, tendonun kas kısmı ciddi düzeyde atrofiye uğramışsa (küçülmüşse) tamir ameliyatından fayda görmez. Bu durumda protez cerrahisi gibi başka bölümde anlatılacak değişik tedaviler uygulanabilir.
Tendon tamiri artık neredeyse tamamen kapalı, kamera ile artroskopik olarak yapılmaktadır. Yırtığın yerine ve büyüklüğüne göre iki, üç ya da dört adet delikten kamera ve diğer cerrahi aletler yardımıyla tendon ayrıldığı kemiğe yeniden tutturulur.
Tedavi sonrası süreç nasıldır?
Ameliyattan sonra hastaya, koluyla gövdesini ayıracak şekilde, yastıklı bir omuz kol askısı takılır. Hasta bu askıyı ortalama bir ay kullanır. Ancak bu demek değildir ki omuz eklemi bir ay hareketsiz kalacak.
Ameliyatın hemen ertesi günü basit egzersizlerle omuz eklemi çalıştırılmaya başlanır. En geç ikinci haftada fizik tedavi programına geçilerek ortalama bir-bir buçuk ay sonra omuz hareketleri yeniden kazanılır.
Hasta genç ise ve sportif faaliyet ile ilgilenecekse basit antremanlar üç ay sonra başlarken, profesyonel düzeyde spor altı ay sonra mümkündür.